De gemeente Boxtel stapt samen met projectontwikkelaar Janssen de Jong uit Son in de handel met stikstof.

Deze schimmige handel is gebaseerd op de provinciale regeling voor het salderen van stikstofrechten uit natuurvergunningen.

Aanleiding voor de Boxtelse stap is een verbindingsweg langs het natuurgebied Kampina naar het bedrijventerrein Ladonk. Om die alsnog te kunnen aanleggen gebruikt de gemeente stikstofrechten die zij en de projectontwikkelaar kochten van een gestopte Oirschotse kippenboer.

In deze transactie figureren verder zes bouwprojecten waar Janssen de Jong aan zet is: 474 woningen in Boxtel (plannen Achter den Eijngel, Ronduutje en Moorwijk), Liempde (Roderweg-Hamsestraat), Vlijmen (Geerpark) en Udenhout (project Schoorstraat 4).

Het leeuwendeel van de Oirschotse stikstofrechten is bestemd voor de verbindingsweg en het nog te ontwikkelen bedrijventerrein Green Tech Park Brabant. Voorrang krijgt ook de uitbreiding van Lennisheuvel (Plan Achter den Eijngel). Overblijvende rechten van de gemeente gaan naar de verbreding van de A58 tussen Eindhoven en Tilburg, terwijl Janssen de Jong zijn eventuele restant moet inzetten voor de overige bouwprojecten in dit contract.

Mocht het anders lopen, bijvoorbeeld als er plannen sneuvelen, dan staat het de gemeente vrij om haar stikstofrechten op de vrije markt te verhandelen. Dat zal dan ook nodig zijn om financieel niet het schip in te gaan.

De handel in stikstofrechten heeft vooral in Brabant een hoge vlucht genomen na het uitbreken van de stikstofcrisis door een geruchtmakende uitspraak van de Raad van State in 2019. Sindsdien worden over heel Nederland rechten verhandeld om projecten vlot te trekken die stilvielen omdat zij kwetsbare natuur met stikstof belasten.

Waas van geheimzinnigheid

Rond deze handel die wordt bestierd door agrarische makelaars, hangt een waas van geheimzinnigheid. Op sites van vraag- en aanbod worden consequent geen prijzen en locaties genoemd. Ook de gemeente Boxtel houdt geheim welke prijs zij voor de stikstofrechten van de Oirschotse veehouder is betaald.

Bedragen die speculerend worden genoemd variëren van 40 tot 100 euro per kilo stikstof. Vuistregel in deze handel is dat stikstofrechten meer waard zijn naarmate verkopende veehouders dichter tegen kwetsbaar natuurgebied boeren.

De kippenstallen van de Oirschotse boer stonden op 1750 meter van het Europees beschermde (Natura 2000) natuurgebied Kampina. Dit bedrijf kreeg in 2016 een natuurvergunning waarin ook stikstofruimte werd opgevoerd uit milieuvergunningen van naburige veehouderijen die al lang ter ziele waren. De rechten uit die natuurvergunning worden nu in Boxtel uitgepond voor allerlei natuurvergunningen ten gunste van projecten die stikstof uitstoten.

De Oirschotse ondernemer verkocht zijn stikstofrechten terwijl hij ook meedoet aan Ruimte voor Ruimte, de huizen-voor-stallen-regeling van de provincie voor stoppende boeren. Op grond van deze regeling moeten die tegenwoordig al hun milieurechten inleveren.

Niettemin kocht en gebruikt de gemeente Boxtel de stikstofrechten van deze ex-boer om natuurvergunningen te bemachtigen voor haar projecten.

Als dit mislukt zit Boxtel pas echt met de gebakken peren. Dan moet de gemeente andere stikstofrechten kopen om verbindingsweg en bedrijvenpark alsnog te kunnen verwezenlijken.

Lees verder op deze site Dossier Kampina

Dossier Kampina: geritsel met huizen voor stallen en met stikstof voor asfalt, maar de natuur kachelt achteruit